Il Canto degli Italiani
Pieśń Włochów
Fratelli d’Italia*
L'Italia s'è desta
Dell'elmo di Scipio**
S'è cinta la testa
Dov'è la vittoria
Le porga la chioma
Ché schiava di Roma
Iddio la creò
(Bis!)
Bracia Włosi
Italia się budzi
Hełmem Scypiona
Nakrywa głowę
Gdzie jest zwycięstwo
Liście laurowe
Niewolnicą Rzymu
Uczynił ją Bóg
(Bis!)
Stringiamci a coorte
Siam pronti alla morte
Siam pronti alla morte
l'Italia chiamò
Stringiamci a coorte
Siam pronti alla morte
Siam pronti alla morte
l'Italia chiamò
Sì!
Zwarci w kohortę
Gotowi na śmierć
Gotowi na śmierć
Italia wzywa
Zwarci w kohortę
Gotowi na śmierć
Gotowi na śmierć
Italia wzywa
Tak!
Noi fummo da secoli
Calpesti, derisi
Perché non siam popolo
Perché siam divisi
Raccolgaci un'unica
Bandiera, una speme:
Di fonderci insieme
Già l'ora suonò
Przez wieki byliśmy
Deptani, wyśmiani
Bo nie jesteśmy narodem
Bośmy rozbici podziałami
Stańmy pod jedną flagą
Z nadzieją, rozwagą:
Połączmy się, godzina
Już wybiła
Uniamoci, amiamoci
L'unione e l'amore
Rivelano ai popoli
Le vie del Signore
Giuriamo far libero
Il suolo natio:
Uniti, per Dio
Chi vincer ci può?
Stringiamci a coorte...
Jednoczmy się, miłujmy się
W jedności i miłości
Tłumaczmy ludowi
Drogi Pana
Przysięgamy, będziemy wolni
Na swojej ziemi:
Zjednoczonej, przez Boga
Kto może nas pokonać?
Zwarci w kohortę...
Dall'Alpi a Sicilia
Dovunque è Legnano***
Ogn'uom di Ferruccio****
Ha il core, ha la mano
I bimbi d'Italia
Si chiaman Balilla*****
Il suon d'ogni squilla
I Vespri****** suonò
Od Alp po Sycylię
Wszędzie jest Legnano
Każdy, jak Ferruccio, ma
Serce, i ramię
A wszystkie dzieci Italii
Zową się Balilla
I dźwięk każdego dzwonu
Nieszpory przypomina
Son giunchi che piegano
Le spade vendute:
Già l'Aquila d'Austria
Le penne ha perdute
Il sangue d'Italia
Il sangue Polacco*******
Bevé, col cosacca
Ma il cor le bruciò
Stringiamci a coorte...
Są jednak giętkie karki
I miecze sprzedajne
Już orzeł Austrii
Wystrzępił pióra
Krew włoską
Krew Polaków
Pije, za sprawą kozaków
Lecz ona pali mu serce
Zwarci w kohortę...
Evviva l'Italia
Dal sonno s'è desta
Dell'elmo di Scipio
S'è cinta la testa
Dov'è la vittoria
Le porga la chioma
Ché schiava di Roma
Iddio la creò
Stringiamci a coorte...
Niech Żyje Italia
Ze snu przebudzona
Hełmem Scypiona
Nakrywa głowę
Gdzie jest zwycięstwo
Liście laurowe
Niewolnicą Rzymu
Uczynił ją Bóg
Zwarci w kohortę...
(Goffredo Mameli / Michele Novaro, Torino, 10/11/1847)
_____________________________________________
Pieśń Włochów, napisana przez Goffredo Mameli (1827-1849) - Genueńczyka zaangażowanego w walkę o niepodległość Włoch, nawiązuje do dumnej przeszłości i zawiera wiele semantycznych zagadek historycznych, które spróbujemy rozwiązać.
*Bracia Włosi - inwokacja hymnu narodowego, i - obecnie - nazwa partii rządzącej, wyłonionej w wyborach parlamentarnych 25 września 2022 roku.
**Hełm Scypiona - Scypiona Afrykańskiego Starszego (Publius Cornelius Scipio Africanus Maior, AC 236-183), konsula rzymskiego, który pokonał wodza Kartaginy, Hannibala, w bitwie pod Zamą AC 202; zakończył II wojnę punicką, i do końca istnienia Imperium Romanum był uważany za największego wojownika-zwycięzcę.
***Legnano - miejsce bitwy w Lombardii - 29 maja 1176, w której Liga Lombardzka/Liga Miast Włoskich pokonała wojska I Rzeszy Niemieckiej (Świętego Cesarstwa - Hohenstaufów) pod wodzą cesarza Fryderyka I Barbarossa (1122/1152/1155-1190).
****Francesco Ferrucci (1489-1530) – kondotier, dowódca wojsk Republiki Florenckiej w starciach z francuską armią cesarza Karola V Habsburga. Pokonany w bitwie pod Gaviniano, został zamordowany przez kalabryjskiego kondotiera w służbie cesarskiej - Fabrizia Maramaldo. W czasie jednoczenia Italii stał się symbolem dumy narodowej, w przeciwieństwie do swego zabójcy - zdrajcy i zbrodniarza. Uhonorowany pomnikiem konnego kondotiera na głównym placu miasteczka Gaviniano/Lazio.
*****Balilla (w dialekcie genueńskim: stołek) - pseudonim Giambetto Battisty Perasso (1735-1781), który jako 11-letni chłopiec - w 1746 roku - rozpoczął w Genui rewoltę przeciwko okupantom, rzucając kamieniem w austriackiego oficjela. W Italii imię: Balilla nadawano rozmaitym obiektom i organizacjom, np. łodziom podwodnym i samolotom szturmowym podczas I i II fazy Wojny Światowej; kolejnym modelom samochodu FIAT 580; dziecinno-młodzieżowej formacji paramilitarnej Narodowej Partii Faszystowskiej (PNF) - Opera Nazionale Balilla (1926-1937), zastąpionej przez Gioventu Italiana del Littorio etc. - Rzut kamieniem uwieczniono w faszystowskiej pieśni: Inno del Balilla, w której znajdziemy słowa: Fischia il sasso... (Świszcze kamień...).
Pomnik chłopca rzucającego kamieniem stoi w Genui na skwerze Portori.
******Vespri (nieszpory) - nawiązanie do ludowej rewolty w Palermo w 1282 roku przeciwko Francuzom, która przeszła do historii pn. Vespri Siciliani (Nieszpory Sycylijskie), bowiem do walki wezwało Sycylijczyków bicie dzwonów w porze wieczornego nabożeństwa.
*******Aluzja do fragmentu wspólnej historii Włochów i Polaków. Pieśń nawiązuje do Wojny o Sukcesję Austriacką w Italii (1740-1747). - Zawarto w niej sugestię, że Austria w sojuszu z Rosją (symbolizowaną tu przez kozaków) dąży do unicestwienia obu narodów.
(Tłumaczenie Pieśni Włochów - hymnu Republiki Włoskiej © Andrzej Schymalla/Santi Schymalla. Nota historyczna © Andrzej Schymalla)
Komentarze
Prześlij komentarz