Đurđevdan / Dzień św. Jerzego


Đurđevdan Je

(To Dzień św. Jerzego)


Wiosna na moje ramię spływa

Młodych konwalii przybywa

Wszystkim, tylko nie mnie

Mnie na nich nie zbywa…


Zanim słońce wstało o świcie

W swoją drogę ruszyli dawni

Towarzysze, zanim zaszło

Sam zostałem, i nic już o niej

Nie słyszę


Hej, który tam dziś moją

Ma konwalię, kto ją ma?

Każdy z nich może mieć

Ale nie ja! - nie ja!


Hej, już świta, już świta

U Boga się zadłużę, bo…

Święty Jerzy nadchodzi

A ja z dala od niej, choć

Tak się w niej durzę!

(Bis!)


Hej, który tam dziś moją

Ma konwalię, kto ją ma?

Każdy z nich może mieć

Ale nie ja! - nie ja!


Niechaj wspomina jej imię

Każdego dnia, dnia każdego

Oprócz tego jednego - Dnia

Świętego Jerzego!


Hej, już świta, już świta

U Boga się zadłużę, bo…

Święty Jerzy nadchodzi

A ja z dala od niej, choć

Tak się w niej durzę!

(Bis!)


(Tłumaczenie utworu Đurđevdan Je © Andrzej Schymalla)


Đurđevdan - Dzień św. Jerzego, patrona wiosny. Według kalendarza gregoriańskiego przypada 23 kwietnia. Na Bałkanach obchodzony, według kalendarza juliańskiego - 6 maja. W języku bałkańskich Romów - Ederlezi - dzień, w którym kwitną konwalie.


Đurđevdan Je to serbski cover romskiej piosenki Ederlezi, słynnej na całym świecie dzięki aranżacji Gorana Bregovicia (na płycie Ćiribiribela, 1988), niegdyś lidera zespołu rockowego Bijelo dugme (srb./pol.- Бијело дугме/Biały guzik), a później autora wielu przebojów muzyki filmowej. Z tym, że… Ederlezi opowiada o romskim rytuale składania ofiary z barana w dniu, w którym kwitną konwalie, i o tańcu Oro* (srb./pol.- коло у колу/koło), a Đurđevdan Je - o niespełnionej miłości autora.

Đurđevdan Je jest również pieśnią kibiców FK Crvena Zvezda Beograd (srb./pol.- Фк Црвена Звезда Београд/Klubu Piłkarskiego Czerwona Gwiazda Belgrad).


Pozornie prosty, serbski wiersz - bardzo trudny w przekładzie na język polski, z zachowaniem większości słów, pierwotnego sensu i podtekstu.

W klipie wykorzystano fragmenty filmu Emira Kusturicy Dom wisielców, 1988 (srb.- Висећи кући) - znanego bardziej pt. Czas Cyganów.


(ISS)


*Oro/коло у колу/koło/χασάπικο/kasap havası - tradycyjny, być może najstarszy, najbardziej znany taniec na Bałkanach - od Macedonii po Słowenię - spopularyzowany przez klezmerów w XIX wieku. Uważany za taniec słowiański, ale znany także w Grecji i Azji Mniejszej (Turcja) oraz w kulturach mniejszościowych - romskiej i żydowskiej. Początkowo tańczyli sami mężczyźni, później - w niektórych krajach i kulturach - dołączyło koło kobiet. Oba się przeplatają.

Komentarze